Ναμπόκοφ, Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς

(Vladimir Vladimirovich Nabokov, Αγία Πετρούπολη 1899 – Σουηδία 1977). Ρώσος συγγραφέας με αμερικανική ιθαγένεια. Γιος γνωστού φιλελεύθερου πολιτικού, εγκατέλειψε τη Ρωσία εξαιτίας της Επανάστασης και έζησε στο Βερολίνο, στο Παρίσι και κατόπιν στις ΗΠΑ. Με το ψευδώνυμο Β. Σιρίν, κατά την περίοδο 1920-40, ανέπτυξε σημαντική λογοτεχνική δράση γράφοντας στα ρωσικά, στην αρχή στον ποιητικό και αργότερα στον αφηγηματικό και δραματικό τομέα. Από τις πολυάριθμες συλλογές διηγημάτων και μυθιστορημάτων του, όπως Βασιλιάς, Βασίλισσα, Τρελός (1928), Ο απεσταλμένος (1930), Πρόσκληση σε μια εκτέλεση (1935), ξεχωρίζει Η άμυνα του Λουζίν (1930), ιστορία μιας παθιασμένης μονομαχίας ενός πρωταθλητή του σκακιού, όπου οι «ταχυδακτυλουργικές», όπως τις χαρακτηρίζουν, αρετές του Ν. και η εξερεύνηση που επιχειρεί στο υποσυνείδητο, βρίσκουν την πληρέστερη έκφρασή τους. Όταν εγκαταστάθηκε το 1940 στις ΗΠΑ, έγινε καθηγητής της ρωσικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο. Συνέχισε να γράφει, στα αγγλικά· κύριο θέμα των αμερικανικών διηγημάτων και μυθιστορημάτων του Ν. εξακολουθεί να είναι το άτομο που διακατέχεται από έμμονες ιδέες μέσα σ’ έναν παράλογο κόσμο και συνθλίβεται από τον πολιτισμό των μαζών. Το 1941 δημοσίευσε το βιβλίο Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ - ακολούθησε το 1955 η Λολίτα, όπου αφηγείται την ιστορία του ώριμου Humbert - Humbert, που υπήρξε θύμα του νοσηρού πάθους του για την εντεκάχρονη προγονή του. Το βιβλίο έγινε γρήγορα μπεστ σέλερ και ξεσήκωσε εναντίον του πλήθος επικρίσεων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Αναφέρουμε ακόμα το σατιρικό μυθιστόρημα Πνιν (1957), τη συλλογή διηγημάτων Η δωδεκάδα του Ναμπόκωφ (1958), Ποιήματα (1959), Χλωμή φωτιά (1962), Άντα (1969) και Μαίρη (1971), που αποτελεί την αγγλική μετάφραση της νουβέλας του Μασένκα, που δημοσιεύτηκε το 1925 στα ρωσικά.